Do czego służą metalowe konstrukcje nad kilkoma odcinkami dróg ekspresowych?
Metalowa konstrukcja zlokalizowana między dwoma odcinkami dróg ekspresowych, pomiędzy Szczecinem i Gorzowem oraz Wieluniem i Złoczewem, może dziwić kierowców nieobeznanych w temacie. Choć wygląda ona nietypowo, ma bardzo ważne zadanie, ponieważ pełni funkcję przejść dla nietoperzy. Specjalne bramownice chronią nietoperze, które regularnie zmierzają do swoich siedlisk letnich, miejsc rozrodu, miejsc hibernacji oraz żerowisk oddalonych często o kilkanaście kilometrów od siebie. Wcześniej, podobne rozwiązanie testowano w Anglii oraz Holandii. Tam bramownice zlokalizowane były na zwykłej drodze, a nie na wielopasmowej jezdni.
Program ochrony nietoperzy zakłada przede wszystkim ochronę tras migracji poprzez podwyższenie toru lotu nietoperzy. Odcinki dróg są dla tych zwierząt szczególnie niebezpieczne, a spora część trasy przelotów nietoperzy przebiega częściowo właśnie nad drogami ekspresowymi. Właśnie z tego powodu postanowiono uchronić zwierzęta przed niebezpieczeństwem.
Rozpiętość takiego przejścia wynosi nawet 100 metrów i zależy głównie od szerokości drogi. Górna część konstrukcji układa się pod specjalnie dobranym kątem w kształcie litery "Y". Ramiona zostały wypełnione siatką, o niewielkich rozmiarach oczek, która tworzy swego rodzaju korytarz, przez który zwierzęta przedostają się na drugą stronę. Podobna siatka montowana jest również na jej podporach, co ma zapobiec ich wlatywaniu pod konstrukcję.
W jaki sposób nasadzenia drzew oraz specjalne siatki ochronne montowane wzdłuż drogi chronią gatunki nietoperzy w Polsce?
Na drodze S3 pomiędzy Szczecinem i Gorzowem oraz S8 między Wieluniem i Złoczewem, bardzo łatwo spotkać specjalne bramownice nad drogą pełniące funkcję przejść dla nietoperzy w danym miejscu. Te odcinki dróg są szczególnie często odwiedzane przez nocne zwierzęta i stanowią część ich trasy przelotu.
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zauważyła, że są one w różnym stopniu wykorzystywane przez nietoperze. Z tego powodu jeszcze bardziej usprawniono ochronę nad kolejnymi odcinkami dróg ekspresowych. O bezpieczeństwo nocnych ssaków dbają teraz dodatkowo siatki oraz specjalne nasadzenia drzew, które zapewniają nie tylko ochronę, ale i właściwy tor ich lotu.
Siatki zastosowano na wysokości Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego przy drodze S3 oraz wzdłuż drogi S6 między Kiełpinem i Kołobrzegiem. Służą one przedłużeniu linii drzew, która jest wyznacznikiem trasy lotu.
Skąd nietoperze wiedzą jak lecieć i dlaczego zabezpieczenia są dla nich pomocne?
Nietoperze do komunikacji i przemieszczania wykorzystują zjawisko echolokacji. W trakcie lotu wzdłuż linearnych konstrukcji (drzewa, linie wysokiego napięcia, rowy itd.) ultradźwięki wytwarzane przez te ssaki odbijają się od takich elementów, dzięki czemu np. siatki, bramownice czy specjalnie nasadzone drzewa pełnią funkcje swego rodzaju "przewodnika".
Ochrona tras przelotu jest szczególnie ważna w przypadku nietoperzy, ze względu na fakt posiadania przez nie statusu gatunku zagrożonego wyginięciem. Pełniące funkcję przejść konstrukcje, warte aż 2 miliony złotych, dobrze spełniają swoją rolę i odpowiednio nakierowują nietoperze tak, aby nie ginęły przez zderzenie z samochodem, w wyniku obniżenia lotu na otwartej przestrzeni. Podobnie rozwiązania są stosowane do ochrony zwierząt leśnych, które mogą przedostać się na drugą stronę lasu dzięki tunelom oraz przejściom górnym mieszczącym się nad tunelami kolejowymi czy drogowymi.